Het maatschappelijk belang van méér windenergie is duidelijk, maar de impact van de steeds groter wordende windturbines op de omgeving is groot. Het is daarom steeds gebruikelijker om een klein deel van de opbrengst van windparken ten goede te laten komen van die omgeving.
Bij Windpark Nijmegen-Betuwe gaan we daar echter veel verder in, en gebeurt het op verschillende manieren:
– ontwikkeling en bouw door zzp-ers, instellingen en bedrijven die voor een belangrijk deel uit de regio komen;
– coöperatief eigendom, met leden die grotendeels in de regio wonen en meeprofiteren van de opbrengst;
– een nog in te stellen Duurzame Energiefonds, voor nieuwe investeringen in de regio;
– en tenslotte een Omgevingsfonds ten behoeve van de directe omgeving.
Kaders Omgevingsfonds
De kaders voor dit Omgevingsfonds zijn in april 2015 vastgesteld door de besturen van stichting Wiek-II en coöperatie WindpowerNijmegen:
– er wordt 1 euro per geproduceerde MWh beschikbaar gesteld voor het Omgevingsfonds;
– aansluitend bij onze coöperatieve gedachte is het fonds voor gemeenschappelijke projecten en níet voor individuele uitkeringen;
– projecten komen in aanmerking wanneer ze worden uitgevoerd ten bate van woongebieden die ten minste gedeeltelijk binnen een afstand van 1,5 km van het windpark liggen.
Betrokkenheid bewonersplatform
Om de plannen voor het Omgevingsfonds nader uit te werken, en ook voor beter contact met de omgeving, is een Bewonersplatform opgericht. Vertegenwoordigd met steeds tenminste twee personen zijn Reeth, Oosterhout, Nijmegen-Oosterhout en Ressen. Ook schuift steeds een bestuurslid van WindpowerNijmegen aan. Alex de Meijer (GNMF) is trekker, en heeft na bestudering van diverse voorbeelden van omgevings- en gebiedsfondsen een plan opgesteld. Dit is voorgelegd in het Bewonersplatform en aan ambtenaren voor bewonersondersteuning uit Overbetuwe, Nijmegen en Lingewaard. Het aangepaste plan is dit voorjaar geaccordeerd door de besturen van Wiek-II en WindpowerNijmegen.
Aparte stichting
Besloten is om het Omgevingsfonds op enige afstand van de geldgever onder te brengen in een aparte stichting met een onafhankelijk bestuur. De selectie van en toezicht op projecten vindt plaats onder verantwoordelijkheid van het bestuur, waarvoor we op korte termijn kandidaten gaan zoeken. Het fondsbestuur dient een actieve relatie te onderhouden met de drie betrokken gemeenten en met de buurt-, wijk- en dorpsraden in het gebied. Punt van blijvende aandacht zal ook zijn de relatie tussen het fondsbestuur en de geldgever (Windpark Nijmegen Betuwe BV, met zijn aandeelhouders).
Omvang en uitkering uit het fonds
Bij een verwachte gemiddelde opbrengst van 25.000 MWh per jaar (bij vier windturbines) wordt er gemiddeld 25.000 euro per jaar in het fonds gestort. Uitkering aan projecten zal tweejaarlijks plaatsvinden, waarschijnlijk voor het eerst eind januari 2019 (op basis van het bedrag dat medio 2018 in de boeken staat). Uitgangspunt is dat uitkeringen vanuit het Omgevingsfonds eerlijk over alle woongebieden worden verdeeld.
Projectideeën?
Wat nou als er géén projecten worden ingediend? Dan wordt er ook geen geld uitgekeerd, maar leuk om te vermelden is dat er nú al ideeën voor projecten opborrelen. In Oosterhout bijvoorbeeld, samenhangend met het door de bewoners opgestelde Dorps Ontwikkelings Plan. En in Ressen, waar bewoners al denken aan samen investeren in zonnepanelen op daken van bedrijventerrein de Grift.
Tekst: Alex de Meijer (Gelderse Natuur en Milieufederatie)