Tijdens gesprekken en strategiesessies met leden, donateurs en andere stakeholders hebben we een aantal constateringen gedaan en een aantal mooie bouwstenen voor de strategie van onze coöperatie geïdentificeerd. De constateringen zijn observaties en vragen die van belang zijn bij het maken van strategische keuzes en ook bij de uitvoering van de strategie. De bouwstenen zijn mogelijke ontwikkelrichtingen, die bijvoorbeeld ook in verschillend tempo kunnen worden opgebouwd. Onderstaand een samenvatting van de observaties en bouwstenen. Een uitgebreidere toelichting vind je in het document Bouwstenen voor strategie WindpowerNijmegen’ (let op: dit document geeft een inventarisatie, er zijn nog geen besluiten genomen over de geschetste scenario’s).
Observatie: behoefte aan een sterke coöperatieve partner
Werkgroep, bestuur en procesbegeleider Ruud Schuurs hebben een aantal belangrijke constateringen gedaan gedurende gesprekken en strategiesessies. Een van de constateringen uit gesprekken (ook met stakeholders) is dat er behoefte is aan een sterke coöperatieve partner, zowel voor stichting Wiek-II als de gemeente Nijmegen. Ook Huismerk Energie beschouwt de burgercoöperatie als een natuurlijke partner.
Wiens strategie is het eigenlijk?
Ook is de vraag wiens strategie we aan het vormen zijn. De leden en donateurs van de huidige coöperatie maken deel uit van een grotere groep mensen in Nijmegen en omgeving: de coöperatieve beweging. Ook zij kunnen de dragers van een nieuwe strategie zijn. Als we meer projecten willen doen en bredere groepen mensen willen betrekken, moeten de (financiële) belangen van de huidige leden gewaarborgd zijn én moeten we ons afvragen of we voor de bredere groep de richting kunnen bepalen. Het lijkt erop dat in de regio Nijmegen brede potentiële steun is voor nieuwe coöperatieve initiatieven, maar de omvang hiervan is niet duidelijk en ook niet eenvoudig te bepalen.
Capaciteit, kennis en een verdienmodel
Welke initiatieven of projecten we ook coöperatief willen ontwikkelen, beschikbaarheid van menskracht en kennis is een cruciale voorwaarde. Wat we willen doen, moeten we ook kunnen waarmaken. Welke kennis is er nodig, welke middelen zijn er en welke vrijwilligers kunnen we mobiliseren voor de uitvoering? De financierbaarheid moet op middellange termijn geregeld zijn, ofwel uit projecten of andere bronnen (bv. subsidies). En om continuïteit te waarborgen is een zekere mate van professionaliteit en beschikbaarheid noodzakelijk. Dat vraagt om het zorgen voor een verdienmodel waardoor de kostendekking is geborgd.
Hoe komen we tot strategische keuzes?
Welke bouwstenen vormen de kern van onze strategie? Welke bouwstenen kunnen en willen we verkennen? De bouwstenen beschrijven domeinen waarbinnen de coöperatie een betekenisvolle bijdragen kan leveren. Tot dusver heeft de verkenning de volgende bouwstenen opgeleverd:
Bouwsteen duurzame energieprojecten
Het voortzetten van de ontwikkeling van nieuwe duurzame energie-opwekprojecten, zoals het windpark, is een logische bouwsteen voor de toekomst. Een van de projecten die op korte termijn kan worden opgepakt i.s.m. Wiek-II is zonnecentrale de Grift. Met het succes van windpark Nijmegen-Betuwe hebben we ervaring opgedaan en een goede reputatie opgebouwd; daar kunnen we op voortbouwen.
Bouwsteen educatie en versterken bewustzijn
Er is behoefte om het gedachtegoed van de coöperatie ook op andere manieren uit te dragen dan via projecten en op direct meetbare resultaten gerichte activiteiten. Ook in het statutaire doel van de coöperatie wordt het bevorderen van duurzaam bewustzijn genoemd. Educatie, voorlichting en advies zijn opties om dit invulling te geven. Dit kan in vele vormen en op verschillende schaalniveaus. De huidige gastlessen en excursies kunnen, met het windpark en bezoekerscentrum de Mussenhut, goed worden uitgebouwd.
Bouwsteen ondersteuning wijk- en buurtinitiatieven
De coöperatie kan van de verworven bekendheid gebruik maken om uit te groeien tot het platform van initiatiefrijke bewoners en hen ondersteunen met bijvoorbeeld advies en communicatie. De gemeente Nijmegen wees op het feit dat Nijmegen zich niet bepaald onderscheidt met het aantal initiatieven op het gebied van duurzame energie. Een actieve coöperatie kan een vangnet zijn voor bewoners die – met name op het niveau van hun eigen wijk en buurt – actief willen worden maar geen doorzettingskracht hebben, kennis missen of opzien tegen de bestuurlijke of organisatorische kant van coöperatief werken. De platformfunctie vereist de beschikbaarheid van kennis en ervaring die dienstbaar kan worden gemaakt aan lokale initiatieven. Kennis op diverse gebieden kan worden betrokken van bv. de VECG (Vereniging Energiecoöperaties Gelderland) en het landelijk platform Hier Opgewekt. Door een partnerschap met de gemeente, zou mogelijk een verdienmodel ontstaan voor deze bouwsteen.
Bouwsteen verduurzaming gebouwde omgeving
De energietransitie is een uiterst ambitieuze opgave, waarmee nog slechts een heel klein begin is gemaakt. Het verduurzamen (energieneutraal maken) van de gebouwde omgeving is een domein waar nog een wereld te winnen is. De coöperatieve beweging in Nederland onderzoekt de mogelijkheden om een vaste plek te verwerven in de keten van overheid, netbeheerder en aanbieders van maatregelen enerzijds en bewoners anderzijds. De verwachte meerwaarde is vooral het vermogen om het vertrouwen van bewoners te winnen en hen vervolgens te begeleiden in de stappen naar het verduurzamen van hun woning. De gemeente Nijmegen heeft volgens informatie van Liander relatief veel oude, aan vervanging toe zijnde gasnetten. De gemeente geeft aan wel bezig te zijn met deze materie maar dit nog vooral als een technische uitdaging te zien. Over de vraag hoe bewoners te betrekken heeft men zich nog geen mening gevormd. De coöperatie kan besluiten actief te verkennen hoe zij kan bijdragen aan dit proces.
Reageren?
In de komende weken gaan we met deze bouwstenen werken aan een strategisch voorstel. Dat bespreken we tijdens het strategiecafé, wordt vervolgens waar nodig nog aangepast en verbeterd en naar verwachting in februari aan de ALV voorgelegd. Wil je Ruud Schuurs, werkgroep en bestuur wat meegeven, concrete input leveren, opmerkingen maken of je zorgen uiten? Laat het dan weten aan Ruud Schuurs, ruud@ruudschuurs.com of het bestuur via info@windparknijmegenbetuwe.nl. En natuurlijk zien we je graag op donderdagavond 19 januari bij het Café van de Toekomst!
bouwstenen
mogelijke opbouw strategie
